Qəndab Quliyeva, Xalq artisti
Bu gün məşhur muğam ifaçısı, Xalq artisti Qəndab Quliyevanın anım günüdür. Kulis.az bu münasibətlə xanəndə haqqında maraqlı faktları təqdim edir.
Quliyeva Qəndab Həbib qızı 1949-cu il avqustun 10-da Füzuli rayonunun Dilağarda kəndində anadan olub. 1976-1980-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Musiqi Məktəbində, 1991-1996-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Musiqi və İncəsənət Universitetində təhsil alıb. İlk muğam müəllimi Nəriman Əliyev olub.
***
1981-ci ildə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında solist kimi fəaliyyət göstərib. Leyli, Əsli, Şahsənəm, Gülbahar, Xanəndə qız kimi aparıcı rollar ifa edib.
Xanəndənin repertuarına muğam dəstgahlar və təsniflər daxildir. Onun ifasında “Xaric segah”, “Şahnaz”, “Mahur-hindi”, “Bayatı-Şiraz”, “Şur” muğamları AzTVnin Qızıl Fondunda saxlanılır.
***
Onun ifasında səslənən “Xaric segah” muğamını bu günə qədər onun kimi heç kəs ifa edə bilməyib.
***
Qəndab Quliyevanın səhhətində problemlər olsa da, ölümü ailəsi və sənət camiəsi üçün gözlənilməz olub. Oğlu Hafiz Həmidov müsahibələrinin birində deyir:
“Onun ölümü müəmmalı oldu. Xəstəxanaya öz ayağı ilə getmişdi. Orda həkimlə görüşəndə həkim dedi ki, üç-dörd günlük müalicə olunub çıxacaq. İki-üç gün xəstəxanada qaldı. Sonrakı gün səhər vaxtı yanına getdim, həkim dedi, heç bir problemi yoxdur. Mən də dedim, onda işə gedim, qayıdacam. İşə getdim, üstündən bir saat keçmişdi, həkim zəng vurdu ki, bir dərman var, onu təcili tapmaq lazımdı, bizdə o dərmandan yoxdu, gəl, onu al. Dərmanı alıb gətirəndə gördüm, anam palatada yoxdu. Onu reanimasiyaya aparmışdılar. Baş həkim dedi, komaya düşüb, səbəbini həkimindən soruşun, mən deyə bilmərəm. Həkiminin yanına getdim, yerində olmadı, zəng vurdum, dedi, biz özümüz ona iynə vurub yatırtmışıq. Bir-iki gün orada qalacaq, çıxaracağıq. Sonra da həkim telefonlarını bağladı. Nəticəsi də belə… Anamın ölümü müəmmalı oldu.”
Qəndab xanım reanimasiyada bir neçə gün süni nəfəs aparatı ilə yaşayıb, ölümündən bir gün əvvəl yaxınlarının məsləhəti ilə aparatdan ayırmaq istəsələr də, həkim daha bir gün qalmasını təklif edib. Növbəti günün səhəri saat 9-da oğlu anasının yanına daxil olanda onun artıq keçindiyinə əmin olub və anasının aparatdan ayrılmasına razılıq verib.
***
Tarzən Möhlət Müslümov öz xatirələrində deyir ki, Qəndab Quliyeva Füzulidən gəlib Asəf Zeynallı adına musiqi məktəbinə daxil olanda, müəllimlər onu oxudub ifasına qulaq asıblar. Sonralar Qəndab xanım muğam ifa edəndə bütün müəllimlər onun səsinə vurğun olub, onu dinləmək üçün o olan otağa yığılıblar. “Qarabağdan yeni bir səs gəlib” sözləri isə dildən-dilə dolaşıb.
Rəhmətə getməzdən öncə evdə çox kədərli musiqilər ifa edərmiş. Oğlu Hafizin sözlərinə görə, sanki tezliklər dünyadan köçəcəyi ürəyinə dammışdı. Ölməzdən əvvəl ən böyük arzusu Binə qəbiristanlığında anasının yanında dəfn olunması olub.
***
Ölümündən sonra oğlunun yuxusuna girərək ona deyib ki, niyə övladlarına toy eləmirsən.
Qəndab Quliyeva 2017-ci ilin əvvəllərində infarkt və 3 dəfə insult keçirib. O, 16 iyun 2017-ci ildə səhhətindəki problemlərə görə xəstəxanaya yerləşdirilib. Görkəmli sənətkar 26 iyun 2017-ci ildə vəfat edib.
