İspaniyanın Əndəlüs bölgəsində Sevilya şəhərinə bağlı olan Marinaleda adlı bir diyar var. 3000-dən az bir əhaliyə sahib olan bu kiçik diyarı digər yerlərdən fərqləndirən isə idarəetmə şəklidir.
30 ildən artıq müddətdir ki, sosialist ideallara görə idarə edilən diyarı, bələdiyyə sədri tərəfindən “barış üçün utopiya” olaraq adlandırılır.
1. Marinaleda, İspaniyanın cənub-qərbində yer alan Əndəlüs Muxtar Bölgəsinin, Sevilya şəhərinə bağlı olan kiçik bir diyardır. 25km2’lik ərazidə qurulan bu diyarda, 2016-cı il əhali sayımına əsasən sadəcə 2945 nəfər yaşayır.
2. Marinaledanın tarixi 5000 il əvvələ, Neolitik və Kalkolitik dövrlərə qədər uzanır.
Hal – hazırkı torpaqlarda insan məskunlaşmasının ilk işarələri təqribən 5000 il əvvələ dayanır.
Bölgədə daş alətlər və toxumlar və yaşayık məskənlərinin izləri tapılıb.
3. Lakin bu diyarı digərlərindən fərqli edən bir özəlliyi var: İdarəetmə şəkli
4. Marinaleda, 30 ildən artıq bir müddətdir ki, Birləşmiş Sol Partiyasına mənsub olan sosialist bələdiyyə sədri Juan Manuel Sánchez Gordillo tərəfindən idarə edilir.
5. Marinaledanın bugünki nöqtəyə qədər oan hekayəsi faşist diktator Franconun 1975-ci ildə devrilməsinə qədər uzanır.
Franco rejimin 1975-ci ildə devrilməsindən sonra qurulan Kənd Təsərrüfatı İşçiləri Birliyi sosialist bələdiyyənin ilk nüvəsini əmələ gətirir.
Demokratiyaya keçidin sonrasında edilən ilk yerli seçimlərdə, 11 oturacaqlı bələdiyyə məclisinin 9-nu İşçilər Birliyinin Kollektivi qazanır.
6. Ardıyca edilən aclıq aksiyları, işğallar və s. yoluyla, illərlə aparılan mübarizələr nəticəsində El Humoso adlı 1200 hektarlık ferma müsadirə edilir.
Mübarizə “torpaq, orada çalışanındır” şüarı ilə aparılır
7. Müsadirə edilən və işçi kooperativinə verilən tarla və fermaları işçilər idarə edir.
2650 işçinin çalışdığı kooperativ, kənd təsərrüfatı istehsalının hər cür əməlliyatlarına cavabdehdir.
8. Marinaledada zeytun, buğda, paxla, bibər, lobya və s. bu kimi məhsullar da yetişdirilir.
9. Məqsədimiz mənfəət deyil, iş yaratmaqdır.
Tarlalarda işləyən hər kəs gündə 6 saat iş qarşılığında 47 Avro (təqribən 95AZN) qazanır.
Əldə edilən gəlirlərin qalanıyla isə bölgənin ehtiyaclarını qarşılanır. idman arenaları, yaşıllıq əraziləri və “Özün İnşa Et” adlı ucuz ev proyektinin inkişafında istifadə edilir.
10. 1970-ci iləərin sonlarında bölgədəki işsizlik səviyyəsi 60% civarındadır və Marinaledada ciddi bir anlamda yoxsulluq var. Bu gün isə tək bir işsiz belə yoxdur.
2008-ci ildə İspaniyaya çox böyük ölçüdə təsir edən qlobal iqtisadi krizis bölgəni heç təsiri altına belə ala bilməz.
Günümüzdə isə Marinaledada işsiz heç kim yoxdur və krizisdən sonra bir çoxları tərəfindən örnək model olaraq göstərildi.
11. “Özün inşa et” proqramı ilə aylıq sadəcə 15.52 Avroya (Təqribən 31.15AZN) ev sahibi olmaq mümkündür. Tək şərt isə evinizin tikintisində işləməyinizdir.
Bölgə sakinləri, evləri üçün kirayə haqqı ödəyirmiş kimi aylıq 15.52 Avro (Təqribə 31.15AZN) ödəyərək ev sahibi olurlar.
Evin hazırlanması üçün lazım olan hər cür material və əşyalar işçi kooperativinin kassasından qarşılanır.
Tək şərt isə ev sahibi olacaq şəxsin evin tikintisində iştirak etməsidir. Bölgədəki bir çox ev bu üsulla inşa edilmişdir.
Evlər isə qiymətinə görə xeyli komfortludur: 92 m2, 3 otaqlı evlərin 100 m2-lıq ayrıca bir həyəti və qarajı da var.
12. Marinaledada təhsil, Əndəlüs bölgəsinin təhsil sisteminə görə keçilir, ancaq dərsdən kənar məşğuliyyətlərdə “vətəndaşlıq təhsili” , “fermerlik” kimi qəsəbənin ideallarına uyğun dərslər verilir.
13. Və ən qəribəsi: Marinaledada polis yoxdur!
Bələdiyyə bir polis təşkilatına sahib deyil. Buna baxmayaraq hər hansı bir cinayət və ya digər hadisələr olmur.
Bu vəziyyəti Marinaledalılar “sivil xalq və şüuru” önəmsəmələri ilə açıqlayırlar. Ayrıca olaraq bir polis təşkilatı qurmayaraq ildə 350.000 Avro ( Təqribən 702.625 AZN) qənaət edirlər.
14. Xarizmatik sosialist sədr Gordillo, etdiyi işlərə görə Robin Hood və Don Kixot kimi ləqəblərlə anılır.
Siyasi görüşünün əmələ gəlməsində Marx, Lenin, Che və Gandhi kimi adların təsirinin olduğunu bildirən sədr Juan Manuel Sánchez Gordillo, bacardığı işlərdən dolayı Robin Hood və Don Kixot kimi ləqəblərlə anılır.
15. Marinaledada əylənib həyatın dadını çıxaran qəsəbə sakinləri
16. Azad, rahat, bərabər və ədalətli bir yaşayış tərzi…
17. Marinaleda bir çox insan tərəfindən bir “utopiya” olaraq görülür. Ancaq gerçəkləşdirilə bilirsə o zaman bir utopiya deyil, düz deyil mi ?
Gordillo bu mesajı verir:
- Bizim dəyərlərimizi yenidən düşünməyə ehtiyacımız var. Marinaleda sadəcə kiçik bir örnəkdir. Biz bu təcrübəni dünyada genişlətmək istəyirik.
