COP29: Azərbaycan və Yaşıl Gələcək
Dünya iqlim dəyişmələrinin təsirləri ilə üz-üzədir. Bu qlobal problem insan cəmiyyətlərinin rifahını, iqtisadiyyatları və planetimizin ekosistemlərini təhdid edir. Bu çətinliklərlə mübarizənin ən əhəmiyyətli platformalarından biri də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransıdır (COP). Hər il keçirilən bu beynəlxalq tədbir dünya liderlərinin, ekspertlərin və vətəndaş cəmiyyətinin diqqətini cəlb edərək qlobal səyləri əlaqələndirir. Bu il, COP29, Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində baş tutacaq və tədbir Azərbaycanın beynəlxalq səhnədə əhəmiyyətli rolunu bir daha vurğulayacaq.
COP29 Nədir və Onun Əhəmiyyəti
COP (Conference of the Parties) iqlim dəyişmələri ilə mübarizə məqsədilə BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası (UNFCCC) çərçivəsində hər il təşkil olunan əsas tədbirdir. COP-un məqsədi iqlim dəyişmələrinin təsirlərini azaltmaq üçün qlobal səviyyədə müzakirələr aparmaq, yeni strategiyalar hazırlamaq və tərəflər arasında həmrəylik yaratmaqdır. COP29-un əsas məqsədlərindən biri qlobal istixana qazı emissiyalarını azaltmaq üçün yeni və daha iddialı öhdəliklərin qəbul edilməsidir. Bununla yanaşı, tədbir dünya ölkələrinin bərpa olunan enerji texnologiyalarına keçidini sürətləndirmək, ekoloji tarazlığı təmin etmək və planetimizi gələcək nəsillər üçün daha təhlükəsiz etmək üçün bir platforma yaradacaq.
Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi həm ölkəmiz üçün, həm də qlobal iqlim təşəbbüsləri üçün tarixi bir hadisədir. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu, beynəlxalq ictimaiyyətin Azərbaycana, ölkəmizin enerji keçidi sahəsində gördüyü işlərə və yaşıl enerji təşəbbüslərinə göstərdiyi hörmətin əlamətidir.
COP29 və Azərbaycanın Yaşıl Enerji Siyasəti
Azərbaycan, qlobal miqyasda yaşıl enerjiyə keçid sahəsində nümunəvi addımlar ataraq, öz enerji sistemini daha dayanıqlı və şaxələndirilmiş hala gətirmək üçün ciddi təşəbbüslər irəli sürür. Ölkəmiz, bərpa olunan enerji sahəsində qabaqcıl ölkələr sırasında yer almaq məqsədilə külək və günəş enerjisindən geniş şəkildə istifadə edir. Bu təşəbbüslər Azərbaycanın 2050-ci ilə qədər istixana qazı emissiyalarını 40% azaltmaq planının əsas tərkib hissəsidir. Bununla yanaşı, 2030-cu ilə qədər elektrik enerjisində bərpa olunan enerji mənbələrinin qoyuluş gücünü 30%-ə çatdırmaq əsas prioritetlərdən biridir.
Azərbaycanın bu sahədəki uğurları yalnız enerji istehsalının modernləşdirilməsi ilə məhdudlaşmır. Ölkəmiz həmçinin beynəlxalq iqlim öhdəliklərinə sadiqliyini təsdiq edərək, 1.5°C qlobal temperatur artımı hədəfinə uyğun olaraq Milli Səviyyədə Müəyyən Edilmiş Töhfələr sənədini yeniləyib. Bu cür təşəbbüslər Azərbaycanın dünya ölkələri arasında ekoloji tarazlıq və davamlı inkişaf sahəsində lider mövqeyə yüksəlmək əzmini göstərir.
COP29-un Əsas Məkanları və Strateji Hədəfləri
COP29 Bakı şəhərində, Bakı Stadionunda keçiriləcək. Tədbirin məhz bu məkanda baş tutması həm Azərbaycanın müasir infrastrukturunun gücünü, həm də beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi sahəsində zəngin təcrübəsini bir daha nümayiş etdirir. COP29-un əsas hədəfi ambisiyaların artırılması və fəaliyyətə təkan verilməsidir. Tədbir prosesinin şəffaf və inklüziv olması üçün iki istiqamət üzrə strateji plan hazırlanıb:
Azərbaycanın Yaşıl Gələcəyə Sadiqliyi
Azərbaycan hökuməti son illər ərzində ekoloji dayanıqlılığı artırmaq və enerji sektorunu modernləşdirmək üçün bir çox uğurlu layihələr həyata keçirib. Bu layihələrdən biri də ölkəmizin bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlərdir. Azərbaycan Xəzər dənizinin zəngin külək enerjisi potensialından və ölkənin günəşli iqlimindən istifadə edərək enerji təhlükəsizliyini gücləndirmək və beynəlxalq iqlim məqsədlərinə uyğunlaşmaq üçün ciddi addımlar atır.
Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə həyata keçirilən bu layihələr, Azərbaycanın yaşıl enerji sahəsində liderlik mövqeyinə yüksəlməsi üçün zəmin yaradır. COP29 tədbiri çərçivəsində bu uğurlar daha geniş bir beynəlxalq auditoriyaya təqdim ediləcək və Azərbaycanın bu sahədəki lider rolu bir daha təsdiqlənəcək.
COP29-un Qlobal Əhəmiyyəti və Azərbaycanda Əks-Sədası
COP29, dünya liderləri üçün iqlim dəyişmələri ilə mübarizədə birləşmək, ortaq strategiyalar hazırlamaq və bu sahədə konkret addımlar atmaq üçün əvəzsiz bir platforma olacaq. Azərbaycanın ev sahibliyi etdiyi bu tədbir, ölkəmizin beynəlxalq səviyyədə nüfuzunu daha da artıracaq və yaşıl enerji təşəbbüslərimizi qlobal miqyasda tanıdacaq. COP29-un nəticələri, yalnız Azərbaycanın deyil, bütün dünyanın daha dayanıqlı və ekoloji tarazlığa əsaslanan bir gələcək qurmasına töhfə verəcəkdir.
Azərbaycan xalqı üçün COP29, həmçinin milli qürur mənbəyidir. Bu tədbir ölkəmizin beynəlxalq iqlim dəyişikliyi müzakirələrində oynadığı mühüm rolu bir daha vurğulayır və Azərbaycanın qlobal səylərə olan töhfəsini təsdiqləyir. COP29, Azərbaycan üçün yalnız bir tədbir deyil, həm də dünya ilə birlikdə yaşıl gələcək qurmaq yolunda yeni bir başlanğıcdır.
COP29: Azərbaycanın İqlim Liderliyi və Qlobal Əhəmiyyəti
Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi yalnız milli səviyyədə deyil, qlobal miqyasda böyük əhəmiyyət daşıyan bir hadisədir. Bu tədbir iqlim dəyişmələri ilə mübarizədə dünya ölkələrini bir araya gətirərək, qlobal həmrəyliyi möhkəmləndirəcək. COP29 çərçivəsində qəbul ediləcək qərarlar və öhdəliklər təkcə Azərbaycanın deyil, bütün dünyanın gələcək iqlim strategiyalarını formalaşdıracaq.
Azərbaycanın Yaşıl Gələcək Strategiyası
Azərbaycan son illər bərpa olunan enerji sahəsində mühüm addımlar ataraq, bu sektorda liderliyini təsdiqləyib. Xəzər dənizinin külək enerjisi potensialı və ölkəmizin günəşli iqlimi yaşıl enerjiyə keçid üçün mühüm imkanlar yaradır. Ölkə, 2030-cu ilə qədər elektrik enerjisində bərpa olunan mənbələrin payını 30%-ə çatdırmaq və 2050-ci ilə qədər istixana qazı emissiyalarını 40% azaltmaq hədəfi ilə irəliləyir. Bu, Azərbaycanın iqlim dəyişmələri ilə mübarizədə qlobal öhdəliklərinə uyğun hərəkət etdiyini göstərir.
Azərbaycanın təşəbbüsləri yalnız daxili iqtisadiyyat və enerji sisteminin şaxələndirilməsi ilə məhdudlaşmır. Ölkəmiz beynəlxalq səviyyədə də dayanıqlı inkişafın təşviqinə töhfə verir. COP29 çərçivəsində bu təşəbbüslər daha geniş bir beynəlxalq auditoriyaya təqdim ediləcək. Azərbaycanın enerji siyasəti qlobal miqyasda iqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizədə nümunə olacaq və ölkəmiz yaşıl enerji sahəsində lider mövqeyini daha da gücləndirəcək.
COP29-un əsas məqsədi qlobal həmrəyliyi artırmaq və planetimizin qorunması üçün daha iddialı strategiyalar qəbul etməkdir. Bu konfrans iqlim dəyişmələri ilə mübarizədə qlobal səylərin gücləndirilməsi üçün mühüm bir platformadır. Azərbaycanın bu tədbirə ev sahibliyi etməsi, ölkəmizin beynəlxalq əməkdaşlığa olan sadiqliyini və iqlim məsələlərində liderliyini bir daha sübut edir.
COP29-un əsas müzakirə mövzuları sırasında aşağıdakılar yer alır:
Bu mövzular ətrafında keçiriləcək müzakirələr Azərbaycanı qlobal iqlim strategiyalarının mərkəzinə yerləşdirir və ölkəmizin bu məsələdə nə qədər əhəmiyyətli bir rol oynadığını nümayiş etdirir.
COP29-un Nəticələri və Azərbaycana Təsiri
COP29 çərçivəsində qəbul ediləcək qərarlar Azərbaycanın enerji keçidini daha da sürətləndirəcək və ölkəmizin yaşıl iqtisadiyyata inteqrasiyasını möhkəmləndirəcək. Tədbir həmçinin Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə daha geniş tanınmasını təmin edəcək və ölkəmizin ekoloji məsələlərdə lider mövqeyini gücləndirəcək. COP29-un nəticələri, Azərbaycanın qlobal iqlim strategiyalarında aparıcı bir oyunçu kimi mövqeyini təsdiqləyəcək.
Azərbaycanın qlobal iqlim dəyişmələri ilə mübarizədə oynadığı rol yalnız bir ölkənin sərhədləri ilə məhdudlaşmır. Ölkəmiz, beynəlxalq əməkdaşlıq və dayanıqlı inkişaf təşəbbüslərinin təşviqi ilə qlobal miqyasda nüfuzunu artırmağa davam edir. COP29 bu istiqamətdə yeni imkanlar yaradaraq, Azərbaycanın yaşıl gələcəyə doğru irəliləyişini daha da sürətləndirəcək.
COP29-un Bakıda keçirilməsi yalnız Azərbaycanın deyil, bütün dünyanın ekoloji gələcəyi üçün mühüm bir addımdır. Bu tədbir dünya liderlərini, ekspertləri və vətəndaş cəmiyyətini bir araya gətirərək, planetimizin qorunması üçün yeni həll yollarını müzakirə etmək üçün bir platforma yaradır. COP29 vasitəsilə qəbul ediləcək strategiyalar gələcək nəsillər üçün daha dayanıqlı və yaşıl bir dünya təmin etmək məqsədini daşıyır.
Azərbaycanın iqlim məsələlərində qlobal liderliyə doğru atdığı bu addımlar, xalqımız üçün yalnız qürur mənbəyi deyil, həm də beynəlxalq səviyyədə təsdiqlənmiş bir məsuliyyətdir. COP29, Azərbaycanın yaşıl enerji sahəsində liderliyini, dayanıqlı inkişafa olan sadiqliyini və qlobal səviyyədə ekoloji məsuliyyətlərini bir daha təsdiqləyəcək.
Bu tədbir, qlobal miqyasda ekoloji məsələlərə yanaşmada yeni bir dövrün başlanğıcı olacaq. Azərbaycan, COP29 vasitəsilə yalnız öz milli maraqlarını deyil, həm də dünya ölkələrinin ekoloji problemlərin həllində birgə səylərini təşviq edəcək. Beləliklə, COP29 Azərbaycanın qlobal iqlim mübarizəsinə verdiyi əvəzsiz töhfənin bir simvolu olaraq tarixə düşəcək.
Gülnarə Allahverdiyeva
ADPU-nun nəzdində Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kollecinin müəllimi