Fransada Azərbaycan oğlu …
Ağamalıyev Emin Qafar oğlu- artıq bu ad Fransa iqtisadi və tibbi sahələrdə tanınır.Emin Monpelye1 və 2 universitetlərində müəllim,Fransa Nazirlər Kabinetinin iqtisadi departamentinin səhiyyə sektorunda direktordu.Kimdir bu Fransada bu qədər tanınan Azərbaycan oğlu?
Ağamalıyev Emin 1980-ci ildə Bakıda doğulub böyümüşdür.Valideynləri əslən Qərbi Azərbaycanın Qaraqoyunlu mahalındadırlar.Atası Ağamalıyev Qafar Azərbaycan Politexnik İnstitunu bitirmiş,Sumqayıt Kompressorlar zavodunda işə başlamışdır.Bakı Məişət kondensionerləri zavodu tikiləndə bacarıqlı mütəxəssis kimi yeni zavoda dəvət olunmuşdur. Bu zavodun tikintisindən işə başlayan Qafar kişi zavodda müxtəlif sahələrdə idarəçi vəzifələrdə işləmiş və sonda zavodun baş mexaniki vəzifəsinə qədər yüksəlmişdi.Əmiləri elmlər doktoru,elmlər namizədi olmuşlar.Bundan başqa Ağamalıyevlərin fitri idarəçilik qabiliyyəti var ki, bunlar Emindən yan keçməmişdir.Qafar Ağamalıyevin də nəsil şəcərəsinə baxsaq ziyalı ailəsindən olduğunu görərik.
Anası Ayişə xanım isə Azərbaycan Tibb İnstitutunu fərqlənmə ilə bitirərək təqaüdə çıxana kimi pediator həkim işləmişdir.Ayişə xanım Qaraqoyunlu mahalının Haqqıxlı kəndində ziyalı ailəsində doğulub böyümüşdür.Oxuduğu məktəb onun babasının qardaşı Şərif müəllimlə çox bağlıdır.
Emin evin sonbeşidir.O, yeniyetmə , gənc vaxtlarında təbiətcə çox sakit,gülərüz,elmə çox maraqlı,hərtərəfli biliyə malik bir oğlan idi. Uşaqlıqdan fransız dilində danışmağı çox sevərdi.Eminin on beş –on altı yaşında olanda onunla söhbətlərimizi xatırlayıram.Elmi biliyi yaşından çox olduğu elə ilk söhbətdə ortaya çıxırdı..Orta məktəbi əla qiymətlərlə başa vuran Emin Bakı Dövlət İqtisad Universitetinə qəbul olur və oranı 2000-ci ildə fərqlənmə diplomu ilə bitirir.Oxuduğu dövrdə fransız dilinə çox maraq göstərən və dərslərini əla oxuyan Emin Fransa səfirliyinin diqqətindən kənarda qalmır.Təhsilini bitirdikdən sonra Fransaya dəvət olunur.Təhsilini doktorantura bölümünü Fransada davam edir .2006-cı ildə İyirmi altı yaşında Avropada fransız dilində iqtisadiyyat sahəsində doktorluq müdafiə edir. Bilmirəm bəlkə də Eminə qədər belə göstəricilərə malik olan var.Amma məndə ən çox qürur hissi yaradan Fransada tutduğu vəzifələrlə bərabər Eminin Azərbaycanda icbari tibbi sığortanın təşkili üçün dəvət olunan ekpert qrupun tərkibində gəlməsi oldu.Ondan Avropa ilə Azərbaycanı müqayisə etməsini istədim.Güldü. Yenə də israr elədim.O isə dedi:
-Bilirsinizmi,mən çox şeyi demək istımirəm.Avropalılar çox punktualdırlar . Biz adicə iki-üç yoldaş bir yerdə oturub çay, kofe içərkən etdiyimiz elmi fikri , mülahizəni dəftərimizə qeyd edirik.Lazım oldu, olmadı.Nə zamansa lazım ola bilər. Mənim elmi işimin adı “Təhsilə ayrılan xərclər üzrə gələcək gəlirlərin hesablanması” olub. Azərbaycan mətbuatı 2002-ci ildə məndəm müsahibə götürdü.Orada qeyd eləmişəm ki, Azərbaycanı ayağa qaldıran,inkişaf etdirən azərbaycanlılar olacaq.Mən azərbaycanın intellektinə və iş bacarığına inanıram.
Emin özü haqda danışmağı sevmir.Yenə də o uşaqlıq gülümsəməsiylə söhbətdən,özü haqda məlumatlar verməkdən qaçır.Bu yerdə anası Ayişə xanım köməyə yetir.Hələ oğluna gülərək irad da tutur,niyə nailiyyətlərini demək istəmirsən ki?”Mən deyərəm” deyir və davam edir:
-Eminin elmi işinin bir nüsxəsi Fransa səfirliyində saxlanılır.Emin üçün Fransa səfirliyi iki dəfə Azərbaycan Təhsil Nazirliyinə müraciət edir və onun işinin Fransada davam etdirməsinə icazə alır,Fransaya göndərilir. Hal hazırda Fransa Nazirlər Kabinetinin iqtisadi departamentinin səhiyyə sektorunun direktoru işləyir.Həm də Montpelye1 və Montpelye2 universitetlərində iqtisadiyyatdan dərs deyir. Bir dəfə “Avropa ailəsi genişlənir”adında konfrans keçirilirmiş.Bu konfransda Azərbaycanın və Ermənistanın Avropa Birliyinə üzv ola bilməsi imkanları müzakirə olunurmuş.Azərbaycan iqtisadiyyatını yaxşı bilən bir doktor kimi, Azərbaycan nümayəndəsi kimi orada iştirak edir. Erməni doktorant bir qadın da Ermənistan tərəfindən konfrans iştirakçısı imiş.Eminin məruzəsi çox maraqla qarşılanır və hər tərəfdən buna suallar verirlər. Erməni qadın söz alır və Eminin mövzusuna qarşı danışmaq istəyir.Amma alınmır.Beləki,fransız bir professor onun cəfəngiyyat danışdığını vurğulayır. Bu anda qadın erməni fransız dostluğu etnik bağlılığı haqda tarixi köklərindən danışmaq istəsə də həmin professor onu susdurur ki,cəfəngiyyat danışma. Buyur, bax bu adam kimi fakt,fikir söylə. Bura Fransadı,dünya iqtisadiyyat modellərini buradan alır.Bu cavan doktoru təbrik edirəm.
Emin yenə də etiraz edir anasına. 39 yaşlı bu kişi mənim nəzərimdə hələ də balaca Emindi.Öz yumşaq ,həlim davranışıyla,inanmıram ki,emin qarışqanı belə incidə. Düşünürəm,görəsən bu hirslənəndə necə görünür?.Onun hirslənməsinə heç inanmıram.Mənə doğru yenə də özünəməxsus təbəssümüylə:
-Şükür dayı,fikir vermə,mamadı da məni yalandan tərifləyir.
Ayişə xanım:
-Niyə, yalandımı? Bu Emin uşaqlıqdan elə belədi.Həə, elə o vaxtdan həm də Avropa Cərəyanı təşkilatının üzvüdü.
Fransada Mərkəzi və Şərqi Avropa “Europa Sentrale et orientale” jurnalının redaktoru Erik de Payen 2002-ci ildə Emini əməkdaşlığa dəvət edir.Həmin ilin 2-ci və 3-cü nömrələrində Eminin məqalələri dərc olunub.Məqalələrdə o, Azərbaycanın tarixini,mədəniyyətini,siyasətini,iqtisadiyyatını göstərmişdir.
Sonda Emin Azərbaycanın iqtisadiyyatını azərbaycanlıların qaldıracağına əminliklə vurğuladı.Biz də bu Azərbaycanlı türk oğlunun Avropadakı müvəffəqiyyətlərinə sevinirik və onun daha böyük uğurlara nail olmasını arzu edirik.
Elli Atayurd
