Vətən savaşının ilk poemasını yazmış Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı Azərbaycan ədəbiyyatında milli ruhun və yüksək vətəndaşlıq mövqeyinin böyük ədəbiyyatını yaratmış görkəmli sənətkarlardan biri kimi qəbul olunur. O, qan yaddaşının poeziyasını yaratmaqla, soykökə və qəhrəmanlıq tariximizə işıq salmaqla yeni tarixi epoxanın vətənpərvərlik-vətəndaşlıq ideallarına dəstək vermək missiyasını şərəflə və məsuliyyətlə yerinə yetirməyi özü üçün müqəddəs borc, ali vəzifə hesab edən şair-vətəndaşdır. Sabir Rüstəmxanlının yaradıcılığındakı Gəncə qapısı – Cavadxan motivi Xətai yurdu – Meydan hərəkatı notları milli-azadlıq hərəkatı mövzusunda meydana qoyulmuş ən yaxşı əsərlər sırasındadır.
“Qarabağa dönüş” poeması Azərbaycanın Vətən müharibəsində işğal olunmuş torpaqlarımızın yağı düşməndən qəhrəmancasına azad edilməsinin poemasıdır. Əslində, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə böyük uğurla aparılmış Vətən Savaşında itirilmiş şəhər və kəndlərimizin geri qaytarılması Qarabağa dönüş mövzusunda bədii əsər yazmaq üçün əsas istinad nöqtəsidir. Son vaxtlar Vətən müharibəsinin gedişi prosesində Şuşanın alınması və Zəfər qazanılması günlərində, Zəfər Paradının keçirildiyi tarixi anlarda Qarabağ uğrunda mövzusunda kifayət qədər şeirlər və publisistik məqalələr yazılıb çap olunmuşdur. Bu bədii yaradıcılıq nümunələri daha çox səfərbərlik, çağırış, tərənnüm şeirlərindən və müharibə həqiqətlərinin gedişatını xalqımıza çatdırmağa xidmət edən publisistika nümunələrindən ibarətdir. Vətən müharibəsi mövzusunun daha dərindən mənimsənilməsi, əhatəli şəkildə təsvir və tərənnüm edilməsi üçün bir qədər zamana ehtiyac vardır. Lakin bədii yaradıcılıq sahəsində özünəməxsus təcrübəsi ilə yanaşı, həm də uzun illərdən bəri ictimai-siyasi proseslərin qabaq sıralarında olması Sabir Rüstəmxanlının Dağlıq Qarabağ hadisələrini tam halda, bütün yönləri ilə dəyərləndirib qiymətləndirməsinə, Vətən müharibəsi reallıqlarının hadisələrin gedişatı prosesində dərk olunmuş şəkildə mənalandırmasına imkan yaratmışdır. Bu cəhətdən Sabir Rüstəmxanlının “Qarabağa dönüş” poeması Vətən müharibəsi, onun gedişi və nəticələri haqqında geniş planda yazılmış ilk poema kimi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Poemada Qarabağ mövzusunun ədəbi-tarixi ənənələri zəminində müasir dövrün hərbi-siyasi hadisələri düzgün müəyyən edilmiş, şair-vətəndaş və ictimai xadim mövqeyindən təsvir olunmuşdur. Dağlıq Qarabağ probleminin tarixi kökləri və səbəbləri haqqında aydın siyasi mövqedən obyektiv poetik mühakimələr irəli sürən müəllif, eyni zamanda Vətən müharibəsi səngərlərində gedən döyüş səhnələrini, cəbhə hadisələrini də isti izlər əsasında bacarıqla poetikləşdirmişdir. Poemada öz əksini tapmış bir çox döyüş cəbhəsi hadisələri: əsgərlərimizin ən çətin məqamlarda yaralı yoldaşlarını darda qoymayıb onları xilas etmələri, situasiyaların mürəkkəb olmasına baxmayaraq, geri çəkilmədən şəhidlərimizi öz qüvvələrimizə çatdırmaları kimi detallar həm də müharibənin tarixi salnaməsinə daxil edilmək üçün seçilmiş real təfərrüatlardır. Şuşa şəhərinin alınmasında Azərbaycan əsgərinin əlbəyaxa döyüşlərdə göstərdiyi qəhrəmanlıqların tərənnümü də Vətən müharibəsi mövzusunun ədəbiyyatda hansı bucaqdan təqdim edilməsinə istiqamət verən detallardır. “Qarabağa dönüş” poemasında Şuşa qalasının alınması uğrunda gedən gerçək əlbəyaxa döyüşlərin əsl poeziya nümunələri olan obrazlı misralarla tərənnüm edilməsi Sabir Rüstəmxanlının mühüm yaradıcılıq nailiyyətidir: